A CRISE, OS CARACTERES XAPONESES E AS OPORTUNIDADES

O outro día tiven a desgraza de toparme cun amigo hiperoptimista, de eses que pensan que os problemas se solucionan cunha laboura de introspección interior, e cunha actitude positiva a toda costa. Non estiven pronto en buscar unha escusa e fun tomar un café con el.

Aínda estaba remexendo o café cando xa me soltou o que en China ou en Xapón a palabra crise escribíase cos caracteres de perigo e oportunidade.

Este amigo hiperoptimista tamén é un pouco pedante.

- ¿Sabes xaponés? -pregunteille

- Non, pero eso sábeo todo o mundo –contestou cun sorriso forzado.

- Esas verbas xaponesas escríbense como sílabas ou como ideogramas? –volvín a preguntar

-Pero que dis? –O meu examigo usou unha pobre escusa e marchou sen pagar o seu café nin o meu.

A miña pregunta se refire a que tiña entendido que a escritura en xaponés usa dous sistemas: un silábico (kana) e outro ideográfico (kanji) baseado nos caracteres chinos. Tamén se escribe xaponés con caracteres latinos (rômaji).

Os kana son dous silabarios xaponeses chamados o hiragana e o katakana. O hiragana está baseado na caligrafía tradicional e o katakana é unha simplificación de este último para usar nos computadores e nas máquinas de escribir.

Iso de que a palabra CRISE en xaponés se escribe con dous carácteres, un que siñifica perigo e outro que siñifica oportunidade, adoita a mencionarse, sobre todo na chamada LITERATURA DE AUTOAXUDA, na que nos exhortan a ver posibilidades de medrar nas situacións de crise, ao tempo que nos alertan a repensar as cousas novamente para non caer nas trampas e nos perigos que nos están a guichar.

Ese tipo de literatura parte de que somos uns infelices irredentos, e pretenden cambiarnos a tipos felices a base de 'seguir o noso camiño', de 'repensarnos integralmente', e 'adaptarnos ás circunstancias', sexan estas as que sexan.

¡Manda truco cos xaponeses!, claro, como eles teñen unha lingua que xa lles está a lembrar que a crise siñifica tamén oportunidade, non perden o tempo como o perdemos os outros pobos do mundo, en laiarnos diante do evidente perigo que teñen as crises para os máis humildes.

A idea gustoume, pero como lle estou a dar voltas á filosofía do meu traballo, non quixera repetir o dos ideogramas xaponeses sen estar certo do que estaba a falar.

Busquei na rede algún traductor de xaponés e puxen algunhas verbas. A primeira que busquei foi a palabra CRISE, e tiven como resultado o seguinte ideograma:

危機

Vale, obtiven dous ideogramas ou carácteres. O primeiro pareceume a un homiño brincando sobre un feixe de herba, e o outro, pareceume unha cruz, apoiada en tres postes, e un barullo gordo detrás. Supuxen que un deles debe ser perigo e outro oportunidade. E busquei a palabra PERIGO e tiven o seguinte resultado:

危険

O primeiro dos ideogramas coincidía, pero aparecía un segundo ideograma que me desconcertou un tanto. Semellaba unha ‘b’ xunto a unha nena con trenzas levando un portafolio. Para ver si me aclaraba busquei a palabra OPORTUNIDADE co seguinte resultado:

機会

Volvín a obter outros dous ideogramas. O primeiro xa o coñecía, era o da cruz co barullo gordo detrás, pero o outro so me producía desconcerto: Parecía unha tenda de camping, no cume dunha montaña. Decidín traducir do xaponés ao galego usando os traductores en liña que me ofrece a rede. O primeiro que traducín foi ese ideograma que era común á palabra crise e oportunidade:

機 que me deu como resultado a palabra ‘Máquina’, ‘maquinación’, ‘artefacto’. Ben mirado, o que eu cualificaba como ‘barullo’ podería aludir a engrenaxes, á complicación propia de máquinas avanzadas.

Estiven reflexionando un pouco: ‘Maquina, maquinación ou artefacto’ pódese entender como algo artificial, como algo exterior a nos, dos que non estamos moi seguros de coñecer as súas complicacións.

O segundo ideograma que vertín ao galego foi o do homiño brincando sobre un feixe de herba, que era o seguinte:

危, e que me ofreceu como traducción o de ‘ter medo de’.

Por tanto, a palabra CRISE en xaponés, poderíase traducir como mecanofobia, ou medo ás máquinas, pero sospeito que CRISE é medo a unha maquinación, a algo exterior a nos, que non comprendemos axeitadamente, e por tanto, non sabemos qué estratexia usar.

Eu xa estaba embalado, e procedín a buscar o significado do seguinte ideograma:

会a súa tradución é o de ‘reunión’, o que parece coherente co aspecto de tenda de campaña na cima dun outeiro.

Entón para OPORTUNIDADE temos os ideogramas de ‘reunión’ e ‘máquina, maquinación ou artefacto’. ¿Cómo xuntar eses conceptos? Unha máquina é un conxunto de pezas qué so, montados ou armados (reunidos) dun xeito determinado, funcionan eficientemente. Pero esas dúas ideas (reunión e máquinas) trae á idea un conxunto de máquinas traballando de xeito coordinado. Unha maquinación é tamén unha conspiración, de varias persoas que se reúnen, encamiñados a un resultado.

Por tanto, a palabra oportunidade en xaponés, poderíase traducir como unha máquina complexa traballando eficientemente, ou varias persoas distintas traballando coordinadamente e dirixidos a un fin.

Para ‘perigo’ tiña en xaponés unha palabra formada por dous ideogramas:

危険

O primeiro ideograma xa o vertera ao galego e dera como resultado ‘ter medo de’, e o segundo (ese que parece unha ‘b’ xunto a unha nena con trenzas levando un portafolio) ten como tradución

険, empinada, dificultosa ou traballosa

Por tanto, cando nos lemos ‘PERIGO, pensamos en algo que nos ven de afora, e en cambio, cando os orientais ven a palabra ‘perigo’ o que pensan é que é unha situación na que ‘teñen medo dunha situación complicada ou traballosa’. Isto é, como o noso ‘perigo’ sempre é externo, non sabemos qué facer con el, pero eles son conscentes de que o único perigo realmente existente, reside na nosa mente, reside nos nosos medos, e o máis perigoso do mundo é ter medo dunha situación traballosa, como case que todas as da nosa vida.

E así mesmo, nos pensamos que nos estamos en ‘CRISE’, que o país está en CRISE, que a nosa parella está en CRISE... e a CRISE sempre é algo do que temos claro que non é a nosa culpa nin a nosa responsabilidade, senón algo alleo, e que nos impoñen.

En cambio os xaponeses vea a palabra CRISE e pensan nun proceso do que aínda non teñen todos os datos, e que por tanto non comprenden na súa plenitude para combatela.

E respecto á ‘OPORTUNIDADE’, os occidentais tendemos a pensar que é un achádego, algo positivo co que nos atopamos no noso camiño por casualidade, como quén atopa unha moeda, ou un anel.

Para os xaponeses ‘OPORTUNIDADE’, é unha situación de colaborar entre varios nun traballo en particular, cada un cunha función distinta, e todos co mesmo obxectivo.

¡Dios, qué listos son!