Responsabilidade social corporativa galega

Cómo pode, un ocupado empresario, asegurar a vantaxe competitiva e a continuidade da súa empresa a longo prazo? Satisfacendo a os seus clientes e atraendo a outros, mediante o desenvolvemento de novos productos e servizos, e, sobre todo, sendo rendible. A responsabilidade social das empresas (RSE) –ou responsabilidade empresarial, pode axudalo a acadar estes obxectivos.

O termo "responsabilidade empresarial" significa garantir o éxito dunha empresa integrando consideracións sociais e medioambientais nas actividades da empresa. En outras palabras, satisfacer a demanda dos clientes e xestionar, ao tempo, as expectativas de outras partes interesadas: os traballadores, provedores e a comunidade do seu arredor. Contribuír de xeito positivo á sociedade xestionando o impacto medioambiental da empresa. A RSE pode aportar beneficios directos e garantir a competitividade a longo prazo da empresa.

Tal filosofía empresarial xa é asumida como propia e necesaria polas empresas e sociedades mercantís máis salientabeis e exitosas de Galiza, España, Europa e América. O que podemos preguntarnos é si tal 'filosofía' lle é aplicable a Comunidades humanas e países como Galiza.


1. ¿Por qué debe ser responsable un emprendedor?

A responsabilidade empresarial consiste basicamente en conservar o éxito económico e obter unha vantaxe competitiva creándose unha boa reputación e ganándose a confianza das persoas que traballan para a empresa ou viven no seu entorno. Os clientes queren ter provedores fiables recoñecidos pola calidade dos seus productos e servizos. Os provedores desexan vender a un cliente que merque de cotío e pague puntualmente. A comunidade desexa saber que as empresas do seu entorno actúan dun xeito social e medioambiental asisado. E, por último, os traballadores desexan estar nunha empresa da que podan estar orgullosos e que valora a súa contribución.



A responsabilidade empresarial non é algo novo; a maioría de empresas, sobre todo as mais pequenas, sempre estiveron cerca da súa comunidade e tentaron ser bos veciños de esta dende que naceu o comercio. En realidade, moitos empresarios saben de forma instintiva que actuar correctamente – satisfacer aos clientes, motivar aos traballadores, preocuparse polos provedores, ser un bo membro da comunidade e protexer o medio ambiente– inflúe no aspecto económico. Nos últimos anos xurdiron outros motivos para ser responsábeis, como a presión dos clientes, as comunidades locais, os bancos, os inversores e as aseguradoras.

Para seguir sendo competitivas, as empresas deben adaptarse a estas novas demandas do mercado e da sociedade na que actúan. O carácter dunha PYME, mais flexible e persoal, permite que poda responder con maior rapidez a estes cambios e advertir antes as oportunidades que ofrece o mercado.



2. ¿En qué consiste a responsabilidade empresarial na práctica?

A responsabilidade empresarial implica adoptar medidas e integrar aspectos sociais e medioambientais nos obxectivos da empresa.

Convén empezar pouco a pouco, centrándose en obxectivos que sexan relevantes para a empresa e que se podan acadar. O obxectivo é converterse nunha empresa querida da que os traballadores, e os consumidores se sintan orgullosos.

Pero ao título lle engadimos o adxectivo 'galego'. ¿Qué podemos entender por responsabilidade social corporativa galega?

Sentímonos orgullosos de determinadas empresas que medran no noso entorno: un exemplo pode ser o da cadena GADIS convidándonos a vivir como galegos, o da empresa de telecomunicación R, cunha política de comunicación que pon en valor a comunicación en galego., ou o da productora cinematográfica FILMAX, que está levando ao cine productos culturais galegos. En outros casos, a admiración derívase do éxito acadado, anque se bote en falta unha maior implicación coa cultura do país, como o caso de INDITEX, ou os investimentos do Grupo CORTIZO ou de Manuel Jove.

Si estiveramos falando so de responsabilide social corporativa poderíamos apuntar que a empresa  podería apoiar iniciativas sociais e animar aos traballadores a que participen voluntariamente en actividades da comunidade, fixando o convencemento de que existe unha clara relación entre a rendibilidade empresarial e o benestar da comunidade local. A vantaxe económica da empresa derívase tamén da opción dos consumidores que optan a prol das empresas socialmente responsabeis en perxuízo de outras que non o sexan. Tamén podería ter en conta a súa xestión nas  relacións cos veciños, grupos da comunidade e autoridades públicas. As empresas pequenas, por regra xeral, son capaces de xestionar estas relacións con gran habilidade, xa que son unha parte íntegra e visible da comunidade na que actúan.

Outro fronte de actuación que amosa a súa responsabilidad social corporativa é o Medio Ambiente, establecendo medidas para conservarlo. O consumo eficiente da enerxía, evitar a contaminación, reducir os residuos e reciclar pode aforrar gastos e, por tanto, contribuír á viabilidade da empresa.

Estas medidas tamén poden axudar a mellorar la relación coa comunidade e as autoridades, así como atraer a clientes que buscan provedores de productos ecolóxicos.

En Galiza, poderíamos estar diante da formulación dunha estratexia empresarial que pretendera a aplicación dunha folla de actuacións necesarias como si Galiza fose unha empresa socialmente responsable:

Primeiro.- Ser economicamente eficiente (o que supon dar servizos e productos de qualidade, a prezos competitivos). A primeira esixencia que ten unha empresa é ser economicamente eficiente. Si Galiza quere ter éxito como País, ten que ser económicamente eficiente.

 Un obxectivo central como país é evaluar qué necesidades temos, e que posibilidades temos de cubrir tales necesidades cumprindo a dificil ecuación de ser o máximo eficientes, co menor custe posible.


Segundo.- Desenvolver unha política de persoal respetuosa co traballador, que valore a súa real aportación, e que sexa conscente de que o seu benestar supón unha maior productividade, permitíndolle a conciliación coa súa vida persoal, e facendo que se sinta protagonista da propia aventura empresarial. A aplicación de tal esixencia a Galiza, supón o profundizamento nos servizos sociais, buscando unha cidadanía, responsabel, lúcida e comprometida co País, e co Mundo.


Terceiro.- Facer unha política respetuosa co medioambiente, sostible, e inserida no tecido productivo e social de Galiza. Tal esixencia para Galiza como empresa supón o mantemento de técnicas que minimicen a pegada enerxética e que poidan garantir un alto standard de calidade para a cidadanía, e supón desbotar actividades, actuacións e infraestructuras non sostibles no tempo.

Cuarta.- Facer unha aposta pola cultura do país, tendo en conta que Galiza pode ser o eixo entre a cultura española e a cultura portuguesa, e facendo unha aposta clara e decidida a prol do idioma. A lingua é moito máis que un xeito de comunicarse é un xeito de ser nós, de estar no mundo, e de inserirnos na Humanidade. É unha tolemia que tendo acceso a dous idiomas internacionais como o Español e o Portugués, vivamos de costa do Portugués, co que deberíamos asumir o Acordo Internacional do Portugués, e ensinar ise estándar dentro do estudio do idioma galego.


Quinta.- Botar mán da nosa experiencia como País, o que supón recuperar a Memoria histórica, e da experiencia allea, o que supón unha aposta clara pola Formación e Educación.


Non compre adicarse a todas estas tarefas á vez. Obteranse mellores resultados si se establecen prioridades e se concentran os esforzos en aquelas accións mais relevantes para os fines da empresa. Sempre pode realizar novas accións cando vexa as vantaxes que lle aportan as primeiras.

Por tanto, compre acadar unha maioría política suficiente que asuma como obxectivo prioritario unha Educación de Asertiva de Calidade.

Por Educación Asertiva de Calidade entendemos unha educación que desenvolva todas as potencialidades do individuo, e que, ao tempo, as insira nas potencialidades e necesidades do País para o seu desenvolvemento. Por tanto, necesitamos unha educación colaborativa, emocional, e con atención especial as carreiras técnicas como as enxeñerías, e científicas.


Quinto.- Calquer análise obxectivo nos leva á conclusión de que temos custes de funcionamento con nulo retorno. Temos unha Administración que non se corresponde coa sociedade que temos. Debemos pois reducir absolutamente a Administración no seu ámbito político. A supresión das Diputacións, a concentración de Concellos, e a anulación das duplicidades son obxectivos inalienables. A supresión de cargos políticos é imprescindible e o establecemento dun Código Ético sobre o custe de cada político, e sobre o seu ámbito de responsabilidade tamén.

Sexto.- Vantaxes da adopción de políticas de responsabilidade social corporativa.

Compre desenvolver unha axeitada política de comunicación, poñendo en valor o compromiso das empresas do país, de xeito tal, que dende as organizacións políticas e cidadáns se impulsen o coñecemento de tales empresas co fin de optar por elas nas nosas eleccións personais, e colectivas. Entre unha empresa de transportes que teña a súa publicidade en galego e outra que non o utilice, deberíamos ser quén de optar pola máis integrada no país, entre unha empresa que use a súa etiquetaxe en galego e outras que non, deberíamos ser quén de optar por empresas como GADIS ou EROSKI en detrimento de outras que non o fan. Entre unha empresa que comercializa o leite de Galicia e outra que importa excedentes de Francia, deberíamos ter o coñecemento preciso para actuar en consecuencia.

Para ampliar a visibilidade social das empresas comprometidas co país, compre que unha organización social apartidaria, organice unhos premios anuais resaltando ás empresas que adoptan políticas sociais a prol do país, e compre que por parte da xente conscente do que somos se faga unha aposta a prol de esas empresas comprometidas, coa língua, coa cultura, co medioambiente e co tecido industrial e social de Galiza, facendo que como cidadáns e como masa crítica optemos por consumir e establecer relacións comerciais coas empresas comprometidas.